Arş.Gör. Enes TARHAN

# Akademik Makaleler: Araştırma ve Yayın Sürecinin Temelleri

Akademik makaleler, bilimsel bilginin üretilmesi ve paylaşılmasında en güvenilir kaynaklardandır. Bu yazıda bir araştırma görevlisi olarak makale hazırlama sürecini adım adım ele alacağız.

## 1. Konu Seçimi ve Literatür Taraması
Makale yazımının ilk adımı, alandaki boşluğu belirlemektir. Web of Science, Scopus gibi veri tabanlarında sistematik tarama yaparak güncel ve özgün bir araştırma sorusu oluşturun. Anahtar kelime listesi hazırlarken "akıllı şehirler", "yapay zekâ destekli eğitim", "sürdürülebilir lojistik" gibi popüler terimleri değerlendirin.

## 2. Yöntem Bölümünü Tasarlama
Nicel araştırmalarda örneklem büyüklüğü G*Power ile hesaplanmalı; nitel çalışmalarda katılımcı seçiminde amaçlı örnekleme tercih edilmelidir. Veri toplama araçları geçerlik ve güvenirlik çalışmalarından geçirilmelidir.

## 3. Etik Kurul ve Veri Paylaşımı
TÜBİTAK 1001 projelerinde olduğu gibi, insan araştırması kapsamındaki çalışmalarda üniversite etik kurulu onayı zorunludur. Açık bilim kapsamında veri setinizi (kişisel bilgileri gizleyerek) Mendeley Data veya Harvard Dataverse gibi havuzlarda paylaşmak, atıf sayınızı artırır.

## 4. Hakemli Dergi Seçimi
Q1 ve Q2 dergilerde yayımlanmak akademik yükseltmelerde kritik öneme sahiptir. Elsevier’in Journal Finder aracı ile makalenize en uygun dergiyi belirleyebilirsiniz. Dergi seçerken etki faktörü, kabul oranı ve yayın süresi gibi kriterleri göz önünde bulundurun.

## 5. Yazım ve Revizyon Süreci
IMRAD (Introduction, Methods, Results and Discussion) yapısı bilimsel makalelerin altın standardıdır. Sonuçlar bölümünde SPSS, R veya Python ile elde ettiğiniz bulguları tablo ve şekillerle destekleyin. Hakem yorumlarına yanıt mektubunda her bir eleştiriye kısaca değinmeyi unutmayın.

## 6. Atıf ve Endeksleme
DOI numarası alan makalenizin görünürlüğünü artırmak için ResearchGate, Academia.edu ve Google Scholar profillerinizi güncelleyin. ORCID kimliğinizi kullanarak tüm yayınlarınızı tek çatı altında toplayın.

## 7. Açık Erişim ve Telif Hakkı
Creative Commons lisansları ile makalenizi herkesin erişimine açmak, hem atıf hem de toplumsal etki açısından avantaj sağlar. Ancak telif hakkı devri sözleşmesini imzalamadan maddeleri dikkatle okuyun.

## 8. Akademik Teşvik ve Ödüller
Yükseköğretim Kurulu’nun akademik teşvik sisteminde SCI-expanded dergilerdeki makalelere 80 puana kadar destek verilmektedir. Ayrıca üniversitelerin bilimsel yayın birimleri de ek mali destek sağlayabilir.

## 9. Kariyer Planlaması
Doçentlik jürisine sunacağınız makalelerde yazar sıralaması ve dergi kategorisi önemlidir. Ortak yazarlı çalışmalarda birinci yazarlık ve son yazarlık (danışman) pozisyonlarına dikkat edin.

## 10. Sosyal Medya ve Bilim İletişimi
Makalenizin özetini LinkedIn ve Twitter’da #Bilimİletişimi etiketiyle paylaşarak hem kamuoyuna ulaşabilir hem de iş birliği fırsatları yakalayabilirsiniz.

Akademik makale yayımlamak sabır ve sistematik çalışma gerektirir. Bu adımları izleyerek hem bilimsel bilgiye katkı sağlayabilir hem de akademik kariyerinizi güçlendirebilirsiniz.